Het spektakel dat Soldaat van Oranje heet

Julian Looman speelt sinds augustus 2011 de hoofdrol van Erik Hazelhoff Roelfzema in de musical _Soldaat van Oranje_. In februari vindt er echter een castwissel plaats, dus blikten we met hem terug op zijn avontuur.

Sinds oktober 2010 is de succesvolle musical Soldaat van Oranje te zien in de speciaal voor die voorstelling gebouwde TheaterHangaar op vliegbasis Valkenburg in Katwijk. Nog altijd is het bijzondere stuk, over verzetsheld Erik Hazelhoff Roelfzema, avond aan avond uitverkocht.

Het waargebeurde verhaal
De Leidse student Erik Hazelhoff Roelfzema en zijn vrienden leiden een onbezorgd studentenleven, totdat de Duitsers in 1940 Nederland binnenvallen. De begin twintigers realiseren zich als donderslag bij heldere hemel dat niets meer hetzelfde is. Vriendschap en liefde zijn niet langer vanzelfsprekend. De oorlog zet alles op zijn kop en de verhoudingen op scherp. Iedereen moet keuzes maken. Vechten voor Vrijheid, Volk, Vaderland? Verder studeren met de kop in het zand? Of doelbewust kiezen voor de vijand?

Hoge lat
Julian Looman vertolkt de hoofdrol sinds augustus vorig jaar. Hij nam het stokje over van Matteo van der Grijn, die als eerste Erik de lat voor zijn opvolger erg hoog legde. Julian vertelt dat hij daarom zeker een bepaalde druk voelde toen hij het mocht gaan doen. “Wij als nieuwe cast moesten ermee zien te dealen dat de rollen door andere mensen zijn gevormd. Die moest je je eigen zien te maken, wat best een moeilijke taak was”, zegt hij. “Als je de tweede bent, word je echt direct vergeleken met degene die oorspronkelijk de rol neer heeft gezet. Als derde en vierde heb je het dan alweer een stuk makkelijker.”

Toch wilde de van oorsprong Oostenrijkse Julian, die een Nederlandse vader heeft, per se deel uitmaken van het enorme spektakel dat Soldaat van Oranje heet. “Het is heel uniek, met de draaiende theaterzaal en al die decors”, vertelt hij enthousiast. “Als acteur denk je dan: wow, dat wil ik ook graag doen. Maar het is ook een prachtig, breed oer-Hollands verhaal. Iedereen voelt zich in zijn eigen vaderlandsliefde aangesproken, ik denk dat iedereen een beetje trots naar huis gaat.”

Nederland vs Duitsland
De rol van Erik was voor Julian zijn eerste in een Nederlandse productie. Daarvoor stond hij in Oostenrijk en Duitsland op de planken. Vooral in vergelijking met dat laatste land is de musicalwereld hier nogal anders. “Het beviel heel goed, deze rol. Ik vond het te gek. In Nederland wordt alleen wel verwacht dat je zeven voorstellingen per week speelt. Dat is in Duitsland niet zo. Een understudy heeft daar een even belangrijke functie als de eerste bezetting. Het maakt daar niet uit wie er speelt, dat is daar een volledig geaccepteerd iets.”

“Toen ik me hier bijvoorbeeld een keer ziek wilde melden omdat ik geen stem had, was het van: ‘Weet je het zeker? Oké, dan zien we je morgen weer.’ Ik snap het wel, want hier verwachten mensen dat je speelt. Je bent het gezicht van een musical. Kijk maar naar Chantal Janzen, Jim Bakkum en Freek Bartels. Die zie je ook op tv, in kranten en in magazines verschijnen. In Duitsland zijn de acteurs minder bekend, waardoor het ook minder belangrijk is dat de eerste bezetting op gaat”, aldus Julian.

Wisseling van de wacht
Half februari vindt er weer een wisseling van de wacht plaats. Soldaat van Oranje is nog tot en met april te zien, maar Julian stopt ermee. Waarom hij niet gewoon nog een paar maandjes door speelt, legt hij als volgt uit: “We hadden in eerste instantie een contract tot februari, dus dat loopt nu af. Veel collega’s moeten ook wel stoppen, omdat ze met nieuwe projecten gaan beginnen. Dus leek het mij passend om tegelijk met de groep van de tweede run, waarmee ik ook ben begonnen, te stoppen. Ik geef gewoon de ruimte aan iemand anders. Ze kunnen nu met een heel nieuwe groep weer iets nieuws opbouwen. Dat leek me beter.”

Motto
Julians lijfspreuk komt van Bertolt Brecht: “Wie vecht, kan verliezen. Wie niet vecht, heeft al verloren.” Volgens de musicalster is wilskracht het sterkste wat er is: “Dat zie je bijvoorbeeld ook aan onze producent, die heeft een ID Award gewonnen voor het concept Soldaat van Oranje. Dat hij in deze crisistijden, waarin heel veel andere maatschappijen failliet gaan, zo’n miljoenenproject durfde te starten dat ook zomaar helemaal mis had kunnen gaan. Als je een droom hebt, is die echte wil een hele sterke drijfveer.”

“Zelf wilde ik bijvoorbeeld altijd al een keer in Amsterdam wonen”, legt hij uit. “Ik had alleen nooit gedacht dat ik echt in Amsterdam zou kunnen blijven, ik zou vast nooit werk vinden. Maar drie weken nadat het huis van mij en mijn vriendin was ingericht, had ik de rol in Soldaat van Oranje. Dat kan zo snel gaan. Ook de andere kant op trouwens, in dit vak.”

Die onzekerheid vindt hij niet altijd even prettig, onthult hij. “Maar ik zou het ook niks vinden als ik nu al zou weten waar ik de komende veertig jaar werk, vijf dagen per week van 9 tot 5. Aan de andere kant geeft je dat ook heel veel rust en kun je je op je familie en andere privézaken focussen, wat ik heel belangrijk vind. Ik ben ook niet iemand die heel carrièregericht is. Dat overkomt me. Mijn doel was om in Nederland te zijn, maar het had ook zomaar gekund dat ik hier was gaan lesgeven. Dan was ik ook gelukkig geweest.”

Kijk voor de kaartverkoop en meer informatie op de website van Soldaat van Oranje.

Portretfoto’s Julian: Patricia Steur